05 Praktijkgericht onderzoek

EnTranCe, Centre of Expertise Energy (CoEE) wil als lerende, praktijkgerichte kennisgemeenschapbijdragen aan een robuuste en veerkrachtige energievoorziening. Door middel van hoogstaand toegepast onderzoek en onderwijs stimuleert EnTranCe, CoEE duurzame innovaties in samenwerking met burgers, bedrijven, maatschappelijke organisaties, overheden en anderen kennisinstellingen. Met als uitgangspunt ‘people in power’ streeft EnTranCe naar engagement in de energietransitie om een duurzamere samenleving te realiseren.

Kerngegevens

• Aantal betrokken lectoren: 11.
• Aantal betrokken promovendi: 11.
• Aantal betrokken studenten: 644.
• Aantal publicaties tot 31 december 2021: 24.
• Aantal IWP’s: 1 (EnTranCe is in zijn geheel een innovatiewerkplaats).
• Aantal activiteiten: 35.

Het Centre of Expertise Healthy Ageing richt zich op meer gezonde jaren in een duurzame infrastructuur in de regio Noord-Nederland. Onderzoek werkt als een motor in de transitie op de thema’s Kansengelijkheid & Participatie, Gezonde Leefstijl & Leefomgeving en Kwetsbaarheid & Passende Zorg. Het Centre stelt het portfolio aan onderzoek, onderwijs en leernetwerken samen in nauwe samenwerking met zijn netwerk van kennisinstellingen, overheden, burgers en bedrijfsleven. Ons belang is het toekomstbestendig ontwikkelen van (aankomende) professionals. Onze kracht is het werken vanuit de complexe praktijk en in multidisciplinaire setting.

Impact van onderzoek
Voor het verder uitdiepen van de strategische thema’s van Hanze Healthy Ageing worden er voortdurend ‘verhalen met impact’ samengesteld. Verhalen vanuit onze hogeschool die als bewijslast dienen, en die helder en toegankelijk laten zien wat de impact van ons onderzoek is, is geweest en wordt op de samenleving, de gebruikers, de burgers etc.

Een greep uit deze verhalen:

• Veilig opgroeien: hoe VONK een vuurtje werd (hanze.nl);
• Sensorenproject helpt mensen met dementie en hun verplegers (hanze.nl)
• Lector van het jaar 2019 blikt terug op twee bewogen jaren (hanze.nl)
• Praktische handreikingen tegen kinderarmoede (hanze.nl)
• De krachten gebundeld: alle neuzen dezelfde kant op voor een gezonde leefstijl (hanze.nl)
• Hanze onderzoekt: Hoe kunnen ouders kinderen aan het lezen krijgen?

Ook in het impact magazine komen mooie verhalen vanuit het Healthy Ageing-domein aan de orde.

FAITH research
FAITH research werkt aan het vergroten van kennis en vaardigheden van zorgprofessionals, met als doel kwetsbare mensen te ondersteunen. De komende vier jaar gaat FAITH research hiermee. In 2021 ontving FAITH research een zeer positieve evaluatie van Nationaal Regieorgaan Praktijkgericht Onderzoek SIA. Op basis hiervan heeft SIA SPRONG continuering van de subsidie toegekend. Deze valt binnen SPRONG Vitaliteit en Gezondheid.

Kerngegevens

• Aantal betrokken lectoren: 21.
• Aantal betrokken promovendi: 34.
• Aantal betrokken studenten bij onderzoek (projecten en innovatiewerkplaatsen): 1.800.
• Subsidies (regionaal, nationaal, internationaal): Er zijn 79 projecten waarvoor we externe subsidie ontvangen. Het totale subsidiebedrag voor de HG is 7,0 miljoen euro.
• Aantal publicaties en presentaties 2021: 123 publicaties en 169 presentaties.
• Aantal innovatiewerkplaatsen: 25.

Bij het Marian van Os Centre of Expertise Ondernemen komen onderwijs, onderzoek en het bedrijfsleven samen. Gezamenlijk wordt gewerkt aan het vertalen van kennis uit fundamenteel onderzoek naar innovatie in de beroepspraktijk. Deze samenwerking vindt plaats in innovatiewerkplaatsen. De belangrijkste innovatiewerkplaatsen zijn Krachtig MKB en de Digital Society Hub.

In 2021 heeft er een online kennisbijeenkomst plaatsgevonden voor alle betrokken docent-onderzoekers, lectoren en projectleiders. Daarnaast hebben we een fysieke bijeenkomst georganiseerd met een selectie van de meer ervaren onderzoekers om ze met elkaar op zoek te laten gaan naar kruisbestuiving.

Binnen het Marian van Os Centre of Expertise Ondernemen werken we aan de volgende thema’s, afgeleid van de Noordelijke Innovatie Agenda. Deze thema’s komen terug in het onderzoeksprogramma:

• Digitalisering
• Internationalisering
• Human Capital
• Krachtig mkb
• Ondernemerschap

Betrokkenheid van studenten
Het Marian van Os Centre of Expertise Ondernemen betrekt jaarlijks honderden studenten bij onderzoek. In totaal waren dat er in 2021 ruim 2.000. Studenten doen onder andere literatuuronderzoek, nemen enquêtes af, organiseren workshops, ontwikkelen nieuwe interventies, prototypes en software en doen effectmetingen. Zij werken mee aan onderzoeksprojecten van de lectoraten tijdens het reguliere onderwijs, in minoren, tijdens stages en bijvoorbeeld als afstudeeropdracht. Daarnaast werken studenten, docenten, onderzoekers en lectoren samen aan praktijkgerichte vraagstukken in innovatiewerkplaatsen.

Publicaties
In 2021 zijn door het Marian van Os Centre of Expertise Ondernemen 78 publicaties gepubliceerd.

Subsidies
Subsidies worden geworven op regionaal, nationaal en internationaal niveau, zoals respectievelijk EFRO, RAAK en Interreg. In 2021 heeft het Marian van Os Centre of Expertise Ondernemen subsidies verworven bij RAAK (onder andere Sprong), Interreg, Europese Commissie Horizon 2020, ERASMUS, ZonMw en de Provincie Groningen. Ongeveer de helft van het budget van het Marian van Os Centre of Expertise Ondernemen komt uit externe bronnen in de vorm van tweede én derde geldstroom.

Kerngegevens

• Aantal betrokken lectoren: 13.
• Aantal betrokken promovendi: 23. (1 promovenda heeft haar proefschrift dit jaar succesvol verdedigd.)
• Aantal betrokken studenten: meer dan 2.000.
• Aantal publicaties tot december 2021: 24.
• Aantal masteropleidingen: 2.
• Aantal betrokken schools: 8.
• Aantal projectpartners: meer dan 200.
• Aantal internationale projecten: meer dan 10.
• Aantal midden- en kleinbedrijf betrokken: meer dan 1.000.

In het Kenniscentrum Biobased Economy (KCBBE) werken lectoren, promovendi, docenten en studenten samen met het bedrijfsleven, de overheid en andere kennisinstellingen. Het doel is om nieuwe biobased producten, processen en bedrijvigheid te ontwikkelen die aansluiten op de vraag van de markt. Enkele voorbeelden hiervan zijn toepassingen van biopolymeren, ontwikkeling van plantaardige eiwitten, nieuwe processen voor groene chemie, groene extractie van actieve plantaardige inhoudsstoffen en CO₂-reductie. Toepassingen worden ontwikkeld voor farmacie, cosmetica, de chemische industrie en de voedingsindustrie.

Ook wordt binnen het KCBBE onderzoek gedaan naar het ontwikkelen en toepassen van slimme sensortechnologie voor de digitalisering van industriële processen. Hierbij ligt de focus op de verandering van productiemogelijkheden binnen de biobased economie. Zo wordt onderzocht hoe biobased processen geoptimaliseerd kunnen worden met behulp van slimme sensoren. Daarnaast worden nieuwe toepassingen van digital twins getest om veiligere en energiezuinigere procestechnologiemethodes te ontwikkelen. Met het onderzoek draagt het kenniscentrum bij aan de transitie naar een duurzame economie die gebaseerd is op groene grondstoffen (uit gewassen en zijstromen uit de landbouw en de voedingsmiddelenindustrie) in plaats van op fossiele grondstoffen.

Een deel van het onderzoek van het kenniscentrum vindt plaats binnen Zernike Advanced Processing (ZAP) Groningen, een semi-industriële leer-werkomgeving waar kennisinstellingen en (mkb-)bedrijven samenwerken aan innovatieve oplossingen voor de biobased economie. Bedrijven kunnen bij ZAP terecht met uiteenlopende onderzoeksvragen op het gebied van groene chemie, bioprocestechnologie, digital twins en plantenwetenschappen. In ZAP kunnen ideeën en processen opgeschaald worden om de marktpotentie ervan te testen. Ook zijn er unieke faciliteiten beschikbaar zoals een superkritische CO₂-extractie-faciliteit en een plantenkas met instelbare LED-verlichting. Daarnaast komen bedrijven bij ZAP in aanraking met studenten van de drie betrokken onderwijsinstellingen en kunnen ze met hen samenwerken aan oplossingen voor echte praktijkproblemen. ZAP Groningen is een samenwerkingsverband van de Hanzehogeschool, Noorderpoort en de Rijksuniversiteit Groningen.

Het KCBBE wil met alle onderzoeksactiviteiten een andere manier van kijken naar productontwikkeling stimuleren. Al in de ontwerpfase van een product zou rekening moeten worden gehouden met de grondstoffen en onderdelen die gebruikt worden, zodat ze later opnieuw kunnen worden ingezet als grondstof of als component in een ander productieproces. Zo wordt minder afval geproduceerd, wat leidt tot minder vervuiling en energiebesparingen.

Samenwerkingspartners
Bij de onderzoeksprojecten werken we nauw samen met belangrijke partners uit het hoger onderwijs in binnen- en buitenland, te beginnen bij alle andere noordelijke hogescholen, de Rijksuniversiteit Groningen, Universiteit van Twente en Wageningen University & Research. Voorbeelden van buitenlandse samenwerkingspartners uit het hoger onderwijs zijn Polytechnic Institute of Bragança (Portugal), Belgorod National State University (Rusland), Hochschule Osnabrück (Instituut voor Duale Studies) en Universität Oldenburg in Duitsland.

Voorbeelden van belangrijke samenwerkingspartners uit het bedrijfsleven zijn biotechbedrijven Symeres B.V., BioBTX en Recell.

De onderzoeksprojecten van het KCBBE worden gesubsidieerd vanuit verschillende regionale, interregionale, nationale en internationale subsidieprogramma’s. Zo levert het KCBBE een bijdrage aan grote Europese projecten die worden gesubsidieerd vanuit de programma’s Horizon2020 en Interreg Europe. Ook het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) en Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN) zijn belangrijke subsidieverstrekkers voor het onderzoek van het Kenniscentrum Biobased Economy. Verder wordt het onderzoek van het kenniscentrum medegefinancierd door regelingen van regieorgaan SIA, zoals SPRONG, RAAK-mkb en KIEM-hbo.

Nieuwe lectoren
Dr. Janneke Krooneman is benoemd tot lector Bioconversie en fermentatietechnologie. Zij wordt aangesteld als lector binnen het lectoraat Biorefinery van het Kenniscentrum Biobased Economy. Het onderzoeksgebied van dit lectoraat is de toepassing van biologische omzettingen ten behoeve van groene chemie op laboratoriumschaal en op de opschaling daarvan voor het maken van halffabricaten. Dit lectoraat sluit aan bij de ambities van onze hogeschool om bij te dragen aan een duurzamere samenleving.

Kerngegevens

• Aantal betrokken lectoren: 9.
• Aantal betrokken promovendi: 3.
• Aantal betrokken studenten: 200.
• Aantal publicaties tot december 2021: 12.
• Aantal innovatiewerkplaatsen: 5./

Doelstelling onderzoek
Het Kenniscentrum Kunst & Samenleving onderzoekt en ontwikkelt nieuwe artistieke praktijken in verbinding met uiteenlopende sectoren in de samenleving. Het doet praktijkgericht onderzoek naar hoe kunstenaars, ontwerpers, musici en docenten kunnen bijdragen aan een menswaardiger en duurzamere wereld. Dat bereiken we door vanuit de kunsten intensief samen te werken met andere sectoren.

Kerncijfers

• Aantal betrokken lectoren: 3.
• Aantal betrokken promovendi: 5.
• Aantal betrokken studenten: 421.
• Samenwerkingspartners: 74, waaronder 22 regionale partners.
• Subsidies (regionaal, nationaal, internationaal): 2 lokale fondsen, 12 nationale subsidies en 1 Europese subsidie.
• Aantal publicaties tot december 2021: 35.
• Aantal IWP’s: 3.

We erkennen de uitdagingen in onze regio. Die hebben grote impact op de gebouwde omgeving en haar gebruikers. Maar met de regio zijn we veerkrachtig. We gebruiken onze kennis en ervaring om samen met bewoners, organisaties en overheden een integraal antwoord te formuleren op de gevolgen van aardbevingen en krimp; en om duurzaamheid en gezondheid en welzijn te stimuleren.

We herkennen ook de mooie kanten van onze regio: het culturele erfgoed en de prachtige natuur. De studenten zijn onze bron voor creativiteit en vernieuwing. We gaan samen met hen naar buiten, bij voorkeur dicht bij de problemen van gebruikers van de gebouwde omgeving. Samen werken we aan bruikbare oplossingen voor praktijkproblemen, met de voeten in de klei. Vragen uit het werkveld staan daarbij altijd centraal en gaan over de interacties tussen gebied, gebouw en gebruiker.

Kerngegevens

• Aantal betrokken lectoren: 7.
• Aantal betrokken promovendi: 20 (hiervan zijn in 2021 twee gepromoveerd).
• Aantal betrokken studenten: 420 (van in totaal 26 opleidingen, waarvan vier van buiten onze hogeschool).
• Samenwerkingspartners: NoorderRuimte heeft een sterk netwerk op zowel regionaal, nationaal als internationaal niveau. Regionaal zijn we sterk verbonden met bedrijven, organisaties en (semi)overheden. Op nationaal en internationaal niveau hebben we vooral nauwe contacten met hogescholen en universiteiten, bedrijven en internationaal opererende organisaties.
• Subsidies: regionaal 4, nationaal 21, internationaal 10.
• Aantal publicaties tot december 2020: 71 publicaties en 123 presentaties.
• Aantal innovatiewerkplaatsen: 8.

Het Centrum voor Talent en Leren richt zich op praktijkgericht onderzoek en innovatief (honours)onderwijs. Het onderzoek leidt tot innovatieve en concrete kennisproducten en valorisatie en disseminatie (verspreiding), onder andere door wetenschappelijke publicaties. Deze producten leiden tot een betere kwaliteit van de onderwijspraktijk, gefundeerd op nieuwe 'state of the art' kennis. Het centrum begeleidt daarnaast onderzoek van onderwijsprofessionals en andere experts binnen onze hogeschool.

Kerngegevens

• Aantal betrokken lectoren: 3.
• Aantal betrokken promovendi: 4.
• Aantal betrokken studenten: 900 honoursstudenten.
• Samenwerkingspartners: onderdeel van zes consortia, met diverse samenwerkingspartners.
• Subsidies (regionaal, nationaal, internationaal): zes subsidies, met een totaalbedrag van ruim 810.000 euro.
• Aantal publicaties tot december 2021: 11.